Photo sách, giáo trình có vi phạm bản quyền tác giả không?
Rất nhiều người có nhu cầu photo sách, giáo trình để học, một phần do giá thành sách photo rẻ hơn nhiều so với sách gốc. Vậy việc photo sách có vi phạm bản quyền không và có bị xử phạt không theo quy định của pháp luật? Bài viết dưới đây Luật Nhân Dân sẽ giải đáp cho bạn về thắc mắc này, mời các bạn cùng tìm hiểu.
Vi phạm bản quyền là gì?
Vi phạm bản quyền, ăn cắp bản quyền hay lậu là việc sử dụng các tác phẩm được bảo hộ bản quyền một cách trái phép, trừ khi có sự cho phép, do đó vi phạm một số quyền độc quyền được cấp cho chủ bản quyền, như quyền sao chép, phân phối, hiển thị hoặc thực hiện công việc được bảo vệ, hoặc để thực hiện. Chủ bản quyền thường là người tạo ra tác phẩm hoặc nhà xuất bản hoặc doanh nghiệp khác được giao bản quyền. Chủ bản quyền thường xuyên viện dẫn các biện pháp pháp lý và công nghệ để ngăn chặn và xử phạt vi phạm bản quyền.
Những tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả
Quyền tác giả là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tác phẩm do mình sáng tạo ra hoặc sở hữu. Quyền tác giả phát sinh ngay từ khi tác phẩm được sáng tạo và thể hiện dưới một hình thức nhất định, không phụ thuộc vào việc có đăng ký hay không.
Theo khoản 1 Điều 14 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 sửa đổi năm 2009, tác phẩm văn học, nghệ thuật và khoa học được bảo hộ quyền tác giả bao gồm:
– Tác phẩm điện ảnh và tác phẩm được tạo ra theo phương pháp tương tự (sau đây gọi chung là tác phẩm điện ảnh)
– Tác phẩm tạo hình, mỹ thuật ứng dụng
– Tác phẩm nhiếp ảnh
– Tác phẩm kiến trúc
– Bản họa đồ, sơ đồ, bản đồ, bản vẽ liên quan đến địa hình, kiến trúc, công trình khoa học
– Bài giảng, bài phát biểu và bài nói khác
– Tác phẩm báo chí
– Tác phẩm âm nhạc
– Tác phẩm sân khấu
– Tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian
– Tác phẩm văn học, khoa học, sách giáo khoa, giáo trình và tác phẩm khác được thể hiện dưới dạng chữ viết hoặc ký tự khác
– Chương trình máy tính, sưu tập dữ liệu
Photo sách có vi phạm bản quyền hay không?
Trước hết, cần khẳng định, theo quy định nêu trên thì sách và giáo trình thuộc loại hình tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả.
Khoản 6 Điều 1 Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2009 về các trường hợp sử dụng tác phẩm đã công bố không phải xin phép, không phải trả tiền nhuận bút, thù lao bao gồm:
– Sao chép tác phẩm để lưu trữ trong thư viện với mục đích nghiên cứu
– Biểu diễn tác phẩm sân khấu, loại hình biểu diễn nghệ thuật khác trong các buổi sinh hoạt văn hoá, tuyên truyền cổ động không thu tiền dưới bất kỳ hình thức nào
– Ghi âm, ghi hình trực tiếp buổi biểu diễn để đưa tin thời sự hoặc để giảng dạy
– Tự sao chép một bản nhằm mục đích nghiên cứu khoa học, giảng dạy của cá nhân
– Trích dẫn hợp lý tác phẩm mà không làm sai ý tác giả để bình luận hoặc minh họa trong tác phẩm của mình
– Trích dẫn tác phẩm mà không làm sai ý tác giả để viết báo, dùng trong ấn phẩm định kỳ, trong chương trình phát thanh, truyền hình, phim tài liệu
– Trích dẫn tác phẩm để giảng dạy trong nhà trường mà không làm sai ý tác giả, không nhằm mục đích thương mại
– Chụp ảnh, truyền hình tác phẩm tạo hình, kiến trúc, nhiếp ảnh, mỹ thuật ứng dụng được trưng bày tại nơi công cộng nhằm giới thiệu hình ảnh của tác phẩm đó
– Chuyển tác phẩm sang chữ nổi hoặc ngôn ngữ khác cho người khiếm thị
– Nhập khẩu bản sao tác phẩm của người khác để sử dụng riêng
Như vậy, nếu chỉ photo không nhiều hơn 01 bản nhằm mục đích học tập, nghiên cứu và giảng dạy và không sao chép để đi bán hay nhằm mục đích khác thì vẫn được coi là không vi phạm bản quyền.
Mọi trường hợp không đáp ứng yêu cầu về số lượng và mục đích của việc photo sách theo quy định trên đều được coi là vi phạm bản quyền và sẽ bị xử phạt theo quy định của pháp luật.
Mức phạt vi phạm bản quyền
Nếu vi phạm bản quyền trọng phạm vi trong nước thì sẽ xử phạt tùy theo luật pháp nước đó. Tại Việt Nam, theo quy định tại khoản 1 Điều 18 Nghị định số 131/2013/NĐ-CP thì hành vi sao chép tác phẩm mà không được phép của chủ sở hữu quyền tác giả sẽ bị phạt tiền từ 15 – 35 triệu đồng, đồng thời phải thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả đó là buộc dỡ bỏ bản sao tác phẩm vi phạm dưới hình thức điện tử, trên môi trường mạng và kỹ thuật số hoặc buộc tiêu hủy tang vật vi phạm.
Trên đây là những chia sẻ về Photo sách, giáo trình có vi phạm bản quyền tác giả không, hi vọng sẽ hữu ích với bạn. Nếu còn bất kỳ câu hỏi nào hay đang gặp vướng mắc pháp luật cần tư vấn, vui lòng liên hệ với Dịch vụ luật sư của Luật Nhân Dân để được hỗ trợ giải đáp nhanh nhất.
