04 lưu ý dành cho người muốn từ chối nhận di sản thừa kế

Khi người có tài sản chết thì di sản được để lại cho những người thừa kế theo pháp luật hoặc theo di chúc. Tuy nhiên, những người thừa kế cũng có quyền từ chối nhận di sản nếu muốn. Trong phạm vi bài viết dưới đây, Luật Nhân Dân sẽ giới thiệu tới các bạn đọc 04 lưu ý dành cho người muốn từ chối nhận di sản thừa kế:

Thứ nhất, quyền từ chối nhận di sản của người thừa kế

Theo quy định tại Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015: người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, trừ trường hợp việc từ chối nhằm trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác.

Theo đó, cá nhân có thể từ chối không nhận di sản mà người khác để lại. Tuy nhiên, nếu vì trốn tránh không thực hiện nghĩa vụ tài sản như: nghĩa vụ trả nợ, nghĩa vụ bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ nộp thuế, nghĩa vụ cấp dưỡng … thì không được phép từ chối. 

Thứ hai, việc từ chối nhận di sản phải được lập thành văn bản 

Cũng theo quy định tại Điều 620, việc từ chối nhận di sản phải được gửi đến người quản lý di sản, những người thừa kế khác, người được giao nhiệm vụ phân chia di sản để biết. 

Theo đó, pháp luật không thừa nhận việc từ chối miệng hoặc các hình thức khác, bắt buộc phải được lập thành văn bản để làm cơ sở, giúp cho việc quản lý và phân chia di sản được thuận tiện, để những thừa kế biết mà thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình cho phù hợp. Tránh xảy ra các tranh chấp không đáng có cũng như việc đổi ý của người thừa kế… 

Thứ ba, văn bản từ chối nhận di sản không phải công chứng

Khác với Bộ luật Dân sự năm 2005, Bộ luật Dân sự năm 2015 không còn quy định việc công chứng, chứng thực văn bản từ chối nhận di sản như một thủ tục bắt buộc làm ảnh hưởng đến hiệu lực của văn bản từ chối.

Theo đó, từ ngày 01/01/2017 người thừa kế từ chối nhận di sản chỉ cần lập thành văn bản và gửi đến những chủ thể theo quy định thì văn bản từ chối nhận di sản ấy đã hợp pháp mà không cần phải đi công chứng hoặc chứng thực.

Thứ tư, thời điểm từ chối nhận di sản

Việc từ chối nhận di sản phải được thể hiện trước thời điểm phân chia di sản. 

Bộ Luật Dân sự năm 2015 ghi nhận quyền từ chối nhận di sản là một quyền của người thừa kế và thời điểm phát sinh quyền, nghĩa vụ của người thừa kế được tính kể từ thời điểm mở thừa kế. 

Như vậy, khi người có tài sản chết, quyền từ chối nhận di sản phát sinh và tồn tại cho đến thời điểm phân chia di sản. Tức là sau khi di sản đã được phân chia, việc từ chối nhận di sản sẽ không còn ý nghĩa và không được ghi nhận.

Với cách quy định này, thời hạn từ chối có thể thay đổi tùy theo từng trường hợp thừa kế, bởi thời hạn này phụ thuộc vào thời điểm phân chia di sản, mà thời điểm phân chia di sản thường do những người thừa kế thỏa thuận xác định.

Có thể thấy rằng, quyền từ chối nhận di sản của người thừa kế được đảm bảo thực hiện trên thực tế rất mở rộng so với các văn bản, các Bộ luật Dân sự trước đây.

Trên đây là 04 lưu ý dành cho người muốn từ chối nhận di sản thừa kế. Để được giải đáp các khó khăn, vướng mắc về thừa kế, hãy liên hệ với Luật Nhân Dân để sử dụng dịch vụ luật sư tư vấn Luật thừa kế nhanh, trọn gói của chúng tôi.

Cập nhật ngày 05/11/2020