Sổ đỏ ghi tên hộ gia đình, con có quyền yêu cầu chia đất không?

Trường hợp con cái yêu cầu cha mẹ chia đất khi sổ đỏ ghi tên hộ gia đình có được không và việc chia đất được thực hiện ra sao? Để tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này, mời bạn đọc tham khảo bài viết dưới đây với Luật Nhân Dân.

Cơ sở pháp lý

• Luật đất đai năm 2013;
• Bộ luật dân sự năm 2015;

Quy định về sổ đỏ đứng tên hộ gia đình

Khoản 29 điều 3 Luật đất đai năm 2013, quy định như sau về vấn đề hộ gia đình đứng tên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất: “Hộ gia đình sử dụng đất là những người có quan hệ hôn nhân, huyết thống, nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình, đang sống chung và có quyền sử dụng đất chung tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; nhận chuyển quyền sử dụng đất”.

Các thành viên trong hộ gia đình có chung quyền sử dụng đất nếu đáp ứng được các điều kiện như sau:

• Có quan hệ hôn nhân (vợ, chồng), quan hệ huyết thống (cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ,…), quan hệ nuôi dưỡng (cha nuôi, mẹ nuôi với con nuôi).
• Đang sống chung tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; nhận chuyển quyền sử dụng đất.
• Có quyền sử dụng đất chung bằng các hình thức như: Cùng nhau đóng góp, tạo lập để có quyền sử dụng đất chung hoặc được tặng cho, thừa kế chung,…

Quyền lợi của các thành viên trong gia đình đối với quyền sử dụng đất:

– Khoản 1 Điều 105 và Điều 115 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định rằng quyền sử dụng đất là quyền tài sản. Do đó, các thành viên trong gia đình là người sử dụng đất có quyền sử dụng đất và quyền được chuyển giao co người khác với các hình thức như chuyển đổi, chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế,… – tuy nhiên, không có quyền định đoạt (tức là quyền sở hữu đất đai).

Bởi “Đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý. Nhà nước trao quyền sử dụng đất cho người sử dụng đất theo quy định của Luật này” (Điều 4 Luật đất đai 2013) – Gia đình chỉ có quyền sử dụng đất hợp pháp theo các hình thức như được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất, nhận chuyển quyền sử dụng đất.

Theo quy định tại Điều 166, Điều 167 Luật đất đai năm 2013, với các hộ gia đình có quyền sử dụng đất sẽ được công nhận các quyền sau đây: được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất, nhận chuyển quyền sử dụng đất.

Sổ đỏ ghi tên hộ gia đình, con cái có quyền yêu cầu chia đất không?

Cần xét theo các trường hợp sau đây:

+ Trường hợp 1: Con chung có quyền sử dụng đất với cha mẹ

• Khi có đủ điều kiện được phép tách thửa: Theo quy định tại  điểm b khoản 2 Điều 167 Luật Đất đai 2013, nếu quyền sử dụng đất phân chia được theo phần cho từng thành viên, nếu từng thành viên muốn thực hiện quyền đối với phần quyền sử dụng đất của mình thì cần phải thực hiện thủ tục tách thửa theo quy định của pháp luật và làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận.
• Khi không đủ điều kiện tách thửa đất thì không được phép tách thửa để chia cho con mà chỉ được quyền chuyển quyền sử dụng đất cho con nếu tặng cho toàn bộ thửa đất.

Do đó, với mảnh đất đứng tên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà có diện tích rộng và có chung quyền sử dụng đất với cha mẹ thì người con có quyền yêu cầu tách thửa và đứng tên với phần diện tích được tách.

+ Trường hợp 2: Đất của cha mẹ thì con sẽ không có chung quyền sử dụng đất với cha mẹ. Cha mẹ có toàn quyền  trong việc sử dụng, chuyển giao quyền sử dụng đất thông qua các hình thức như chuyển đổi, chuyển nhượng, tặng cho,…mà không phụ thuộc vào ý chí của con.

Thông qua phân tích trên, tóm lại bằng 3 ý chính sau đây:

• Nếu hộ gia đình có 1 thửa đất và có đủ điều kiện tách thửa thì con cái chỉ có quyền yêu cầu chia đất (tách thửa) nếu có chung quyền sử dụng đất với cha mẹ.
• Nếu hộ gia đình có 01 thửa đất dù có đủ điều kiện tách thửa nhưng đất của cha mẹ thì việc chia đất phụ thuộc vào ý chí của cha mẹ.
• Hộ gia đình có nhiều thửa đất thì việc chia đất cho con do sự thỏa thuận của các thành viên trong gia đình.

Trên đây là những chia sẻ của Luật Nhân dân Việt Nam về Sổ đỏ ghi tên hộ gia đình, con cái có quyền yêu cầu chia đất không. Nếu còn những vướng mắc hãy liên hệ với chúng tôi để được giải đáp nhanh chóng, cập nhật những quy định mới theo quy định pháp luật hiện hành.

Thông tin liên hệ:

Địa chỉ trụ sở chính: LUẬT NHÂN DÂN VIỆT NAM

Số 16, ngõ 84 Chùa Láng, phường Láng Thượng, quận Đống Đa, TP Hà Nội

Hotline tư vấn pháp luật miễn phí:

Mobile: 0966.498.666

Tel: 02462.587.666

Email: luatnhandan@gmail.com